Wolontariat
Kto może być wolontariuszem?
Wolontariusz to osoba, która dobrowolnie i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na rzecz uprawnionych organizacji i instytucji na zasadach określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Wolontariusz musi mieć kwalifikacje i spełniać wymagania odpowiednie do rodzaju wykonywanych świadczeń tylko wtedy, gdy obowiązek ten wynika z przepisów prawnych.
Prawa i obowiązki wolontariusza
Wolontariusz pracuje w organizacji na podstawie zawartego z nią porozumienia, które powinno określać zakres, sposób i czas wykonywania świadczenia, a także zawierać postanowienie o możliwości jego rozwiązania. W przypadku wolontariatu przekraczającego 30 dni porozumienie musi mieć formę pisemną. Dla porozumień krótszych wystarczy forma ustna, jednak na żądanie wolontariusza porozumienie musi zostać potwierdzone na piśmie. Wolontariusz jest zobowiązany sumiennie wykonywać podjęte zadania i dbać o majątek oraz sprzęt powierzony mu przez organizację. Wolontariusz może zażądać od organizacji wydania mu pisemnego zaświadczenia zawierającego informacje o tym, co robił w ramach swoich obowiązków i jakie zdobył doświadczenie. Organizacja może też na prośbę wolontariusza wystawić pisemną opinię zawierającą ocenę jego pracy.
Prawa i obowiązki organizacji korzystającej z pracy wolontariusza
Organizacja angażująca wolontariusza ma obowiązek poinformować go o ewentualnych zagrożeniach związanych z wykonywaniem danego świadczenia oraz o sposobie ochrony przed tymi zagrożeniami. Musi ona również zapewnić bezpieczne warunki wykonywania świadczeń, w tym odpowiednie środki ochrony indywidualnej – na takich samych zasadach jak w przypadku pracowników wykonujących analogiczne zadania. Ponadto organizacja ma obowiązek pokrywania kosztów podróży służbowych i diet wolontariusza na zasadach dotyczących pracowników. Wolontariusz może jednak zrzec się tego uprawnienia, podpisując oświadczenie o zwolnieniu organizacji z tego obowiązku. Organizacja może również, lecz nie musi, pokrywać inne koszty związane z pracą wolontariuszy, na przykład koszty szkoleń itp. Ma ona natomiast obowiązek ubezpieczyć wolontariusza od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz poinformować go o jego prawach i obowiązkach.
Czy wolontariusz podlega ubezpieczeniu?
Ustawa przewiduje możliwość zgłoszenia wolontariusza do powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, jeśli nie jest on ubezpieczony z innego tytułu. Ubezpieczenie wolontariusza od następstw nieszczęśliwych wypadków (NW) jest obowiązkowe, gdy zawarte z nim porozumienie obejmuje okres krótszy niż 30 dni. Jeżeli porozumienie zawarte jest czas przekraczający 30 dni, wolontariusz objęty zostaje ubezpieczeniem z tytułu nieszczęśliwych wypadkowi na mocy tzw. małej ustawy wypadkowej.